Jak dłużej cieszyć się zdrowiem

Szlachetne zdrowie

“Ślachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz”- te słowa zapewne są znane wielu z Was. Jan Kochanowski już w XVI wieku zwrócił uwagę na wartość zdrowia, którą poznaje się dopiero w momencie jego utraty. Obecnie, mimo upływu kilkuset lat kwestia zdrowia nadal jest bardzo aktualna. Stąd też w dzisiejszym artykule postaramy się przybliżyć Wam istotę ergonomii w życiu codziennym. Wskazane treści można szerzyć wśród swoich pacjentów w formie prostych zaleceń “prozdrowotnych”. Warto przy tym podkreślać jak wiele dobrego mogą zdziałać proste działania profilaktyczne. Dzięki nim można uniknąć lub zminimalizować niepotrzebne, bolesne urazy. Podane przykłady możecie potraktować jako wskazówki zapewniające komfort podczas korzystania z urządzeń oraz przedmiotów codziennego użytku.

 

Ergonomiczna pozycja siedząca

Badanie przeprowadzone na zlecenie firmy Fellowes (badające warunki pracy Polaków) ukazują, że blisko 70% osób niepoprawnie siedzi przy biurku. Dbając o zdrowie swoich podopiecznych jak i Was samych warto zwrócić uwagę na to, by nie garbić się jak i nie zakładać nogi na nogę pod blatem stolika. Dopasowanie wysokości siedzenia tak, aby stawy biodrowe i kolana były zgięte do 90* oraz by stopy dotykały podłoża jest również niezwykle ważne. Dodatkowo osobom pracującym „przy komputerze” warto zalecić korzystanie z krzeseł, które są specjalnie profilowane do kręgosłupa. Alternatywnie można je zastąpić siedzeniem bez podpierania pleców (wtedy mięśnie pleców będą wykonywały pracę aktywną, przez co będą chronić kręgosłup siedzącego). 

 

Ergonomiczna pozycja stojąca

Spędzając zbyt dużo czasu w jednej, stojącej pozycji można doprowadzić do zbytniego obciążenia kręgosłupa. Jesteśmy pewni, że Wasi pacjenci często zwracają się do Was z pytaniami jak poprawnie utrzymywać pionową postawę, by nie przynosiła szkody. W tej sytuacji warto zwrócić uwagę na właściwą pozycję głowy (trzymana prosto), wyprostowaną miednicę, lekko ugięte kolana, lekko napięte pośladki i okolice brzucha. Wystarczy przypomnieć sobie o tych kilku zaleceniach, aby szybko skorygować postawę. Co ciekawe – pochylenie ciała o kąt zaledwie 10 stopni do przodu może spowodować wzrost obciążenia odcinka lędźwiowego, tym samym zwiększając dolegliwości bólowe. Tym bardziej warto zapamiętać kilka prostych zasad przynoszących ulgę. 

 

Telefon komórkowy

Chyba nie znamy osoby, która by go nie miała 😉 Zastanówmy się więc czy poprawnie z niego korzystamy? Zapewne część z Was używa telefonu z głową ustawioną w pozycji neutralnej. I słusznie, warto jeszcze telefon przysunąć do twarzy by utrzymywać pozycję pionową, nie zerkając sobie pod nogi. Odciążony odcinek szyjny będzie nam za to wdzięczny). Tak przybrana pozycja może uchronić Waszych pacjentów od przykrych dolegliwości. Wpływa tym samym na zmniejszenie ewentualnej dokumentacji medycznej w gabinecie 🙂

 

Ergonomia w samochodzie

Przemierzając codziennie kilometry do pracy i z powrotem, czy pokonując dystanse chociażby w celach urlopowych dość sporo czasu spędzamy w samochodzie. Dlatego pamiętając o dopasowaniu fotela do własnej sylwetki możemy komfortowo przebyć podróż, ale też uniknąć ewentualnych bolączek kręgosłupa. W związku z tym przed rozpoczęciem jazdy zawsze warto dokonać właściwej regulacji fotela oraz zagłówka. Dajemy tym samym właściwe podparcie odcinkowi szyjnemu i lędźwiowemu. Tego typu podpowiedź wydawać się może banalna. Zwracając jednak uwagę na drobne czynności możecie pokazać swoim pacjentom jak ważny dla nich może się okazać każdy, nawet najmniejszy krok w kierunku dbałości o własne zdrowie i komfort. Wskazując proste rozwiązania możecie dodatkowo pogłębić dobre relacje ze swoimi podopiecznymi. W końcu geniusz tkwi w prostocie.

 


Ergonomiczne podnoszenie

W pośpiechu, bez zastanowienia, „bo szybciej” – z jakimi tłumaczeniami spotykacie się będąc fizjoterapeutami? Ile razy spotkaliście się z wypadnięciem dysku u pacjenta, który podniósł ogromny ciężar na wyprostowanych nogach? Zapewne z takimi kontuzjami spotykacie się dość często. Stąd szerzenie informacji o prawidłowo wykonywanym podnoszeniu może przynieść korzyści dla Waszych pacjentów i odciążyć Was w pracy. Odpowiednie techniki schylania się, podnoszenia oraz przenoszenia ciężkich przedmiotów pozwalają ustrzec się przed urazami kręgosłupa. Przede wszystkim bardzo ważna jest prawidłowa postawa ciała w trakcie dźwigania, o czym warto edukować nie tylko pacjentów Waszego gabinetu. Poniżej przedstawiamy zasady, które możecie podyktować w profilaktyce urazów i schorzeń kręgosłupa powiązanych z podnoszeniem ciężkich przedmiotów. Aby uniknąć niepotrzebnego urazu należy: 

  • podejść blisko przedmiotu,
  • stanąć w rozkroku bądź postawić jedną stopę nieco na skos przed drugą, by równowaga była zapewniona zarówno w kierunku bocznym, jak również w przód i w tył,  tułowiem,
  • zgiąć kolana, ale nie więcej niż do kąta prostego,
  • cofnąć brodę, naprężyć kark i pochylić tułów ku przodowi, nie zginając go,
  • naprężyć mięśnie brzucha i pleców tak, by część krzyżowa pozostawała wyprostowana. Musi tu zajść krótkotrwała statyczna praca mięśni, by utrzymać kręgosłup w tej pozycji,
  • chwycić przedmiot wyprostowanymi ramionami, dzieląc przy tym ciężar równo między nimi obiema,
  • unieść ciężar, prostując równocześnie kolana, biodra oraz kręgosłup,
  • trzymać przy tym ciężar jak najbliżej ciała, gdyż łatwiej jest przedmiot podnosić, gdy ramię dźwigni jest krótsze,
  • przy opuszczaniu postępować należy w ten sam sposób, spokojnie, bez szarpnięć. Warto pamiętać, że równie niebezpieczne może być nagłe opuszczanie przedmiotu bądź wypuszczanie go z rąk.

 

Sen

Zapotrzebowanie na sen jest różne i zmienia się w zależności od wieku, płci czy czynników genetycznych. Zwyczajowy czas trwania snu u osób dorosłych waha się od 4 do 11 godzin. Jednak znacząca większość (niemal 90%) śpi 7-8 godzin. Oczywiście na jego jakość wpływa wiele czynników jak: odpowiedni materac, poduszka czy łóżko. I słusznie, te elementy odgrywają ogromną rolę w naszej sypialni, czyli miejscu regeneracji organizmu po każdym dniu. Wasi Pacjenci zapewne wielokrotnie pytali Was o najlepszą, najzdrowszą i najbardziej polecaną poduszkę, która miała zniwelować poranny ból karku. Często rekomendowana jest np. poduszka ortopedyczna z dwoma „garbami”, która idealnie sprawdza się zarówno do spania na boku, jak i na wznak. Ważny jest również dobór odpowiedniej twardości poduszki oraz materaca. Następnym istotnym czynnikiem jest odpowiednia wysokość poduszki. Wg. opinii fachowców powinna ona mieścić się w przedziale 11- 16 cm. Jeżeli mówimy o wysokości to warto zweryfikować również wysokość samego łóżka. Osobom cierpiącym na bóle kręgosłupa zaleca się użytkowanie wyższych łóżek oraz materacy (ok. 60-70 cm). Dodatkowo dopasowanie odpowiedniej twardości materaca, który dostosuje się do naturalnych krzywizn kręgosłupa może realnie wpłynąć na komfort użytkowania, lepszy sen i docelowo na mniejsze dolegliwości bólowe.

Reasumując warto przed zakupem przedmiotów, na których statystycznie spędzamy ok. ⅓ każdego dnia, poświęcić czas na idealne dostosowanie do indywidualnych potrzeb. Jesteśmy pewni, że Wasi pacjenci docenią dobroczynny wpływ informacji o ergonomii w sypialni, która zasadniczo może wpłynąć na poprawę snu i ich samopoczucia.

 

Ergonomia w kuchni

Czy zdawaliście sobie sprawę, że jak ważna jest prawidłowa ergonomia w kuchni? Skraca czas przygotowania posiłków o blisko 60%, a czas na gotowanie o 28%. Jako zawodowi fizjoterapeuci być może nie spotkaliście się z tą tezą, stąd przybywamy z godną uwagi informacją. Codzienne przygotowywanie posiłków to wielokrotne powtarzanie tych samych czynności, począwszy od rozpakowywania zakupów, włożenia ich do lodówki, wyłożenia, umycia, gdy są nam potrzebne i włożenia chociażby do piekarnika. Według ogólnie przyjętych zasad zgodnych z ergonomią przedmioty jak lodówka, kuchnia i zmywak powinny znajdować się w trójkącie. Zasadniczo ułatwia to i skraca czas pracy. Zapewne potwierdzicie (i tu niekoniecznie jako fizjoterapeuci a gospodarze Waszych mieszkań), że najważniejszym elementem kuchni jest miejsce konsumpcji przygotowanych posiłków. Tu przypada następująca proporcja na osobę 60cmx30cm. Jest to obszar, który w zupełności pozwoli na konsumpcję przy zachowaniu swobody ruchu. Istotne jest, aby pamiętać o odpowiedniej wysokości szafek czy blatu roboczego, dostosowanej do domowników. Dzięki temu możemy wykonywać prace zarówno na siedząco jak i stojąco z zachowaniem zasad ergonomii przedstawionych powyżej. 

 

Jazda na rowerze

Warto przytoczyć wyniki ankiety przeprowadzonej przez eksperta rowerowego z Niemieckiej Akademii Wychowania Fizycznego w Kolonii.  Dr. Achim Schmidt prezentując wyniki ankiety wskazał, że aż 57% osób biorących udział w ankiecie odczuwa dyskomfort w czasie jazdy rowerem. Stąd dla zaniechania przykrych odczuć zebraliśmy dla Was kilka pomocnych informacji, którymi można się dalej dzielić. 

  • na samym początku podczas zakupu roweru warto poprosić fachowców o dopasowanie ramy roweru do postury użytkownika,
  • dopasowanie ergonomicznych komponentów rowerowych (kierownica, chwyty, wspornik siodła.) umożliwi m.in. uzyskanie prawidłowej pozycji na rowerze, zapewni prawidłowe ułożenie rąk na kierownicy czy właściwe nachylenie tułowia
  • Jeżeli podczas siedzenia na rowerze miednica jest źle usytuowana, wtedy ból może się pojawić w różnych miejscach na ciele. Dlatego warto wspomnieć, że ułożenie kręgosłupa w kształcie litery „S“ przyczynia się do prawidłowej pozycji miednicy.
  • Kiedy wąż ogrodowy jest zagięty, wtedy woda przestaje swobodnie płynąć. Podobna sytuacja jest w przypadku jazdy rowerem. Nerwy i naczynia krwionośne w nieprawidłowo ułożonym na kierownicy nadgarstku są przez cały czas napięte i nienaturalnie wygięte – jesteśmy pewni, że zgodzicie się tym wnioskiem.  Stąd też może się pojawić mrowienie i drętwienie rąk, i w tym przypadku warto zaproponować  ergonomiczną kierownicę chroniącą przed nienaturalną pozycją stawów i dłoni.
  • Pozycja kierownicy ustala kąt nachylenia tułowia. Jednocześnie wpływa to na pracę konkretnych mięśni pasjonatów rowerowych wojaży.  Ból w okolicach karku, ramion i pleców może wskazywać na nierównomierne obciążenie mięśni i przyczynić się do częstszych wizyt pacjentów w Waszych gabinetach. Dodatkowym rozwiązaniem, które możecie zaproponować w tej przypadłości poza serią profesjonalnych zabiegów w Waszych gabinetach jest równomierne rozłożenie tego obciążenia podczas jazdy. 

Niniejszy artykuł powstał by pokazać, że ergonomia w życiu codziennym może wpłynąć na komfort funkcjonowania i zminimalizować potencjalne obciążenia lub urazy. Nie jest to lek na każdą dolegliwość i nie zagwarantuje Waszym pacjentom pełni zdrowia na długie lata. Warto jednak na każdym kroku przypominać sobie i innym, że poprzez małe działania jesteśmy w stanie samodzielnie wpłynąć na nasze zdrowie i samopoczucie. Nie możemy zagwarantować, że prezentowane pomysły będą sprawdzały się u każdego bez wyjątku. Polecamy więc, żebyście dostosowali je do indywidualnych potrzeb swoich pacjentów. 

Życzymy miłej lektury i  przesyłamy Wam pozdrowienia, poprawiając własną postawę przy biurku redakcyjnym:)

PS. A co to? Czyżby podcast? #czasnaprzyszlosc

Jeden komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.